Meiskes van vertier

Een tentoonstelling over prostitutie in het Van Gogh museum? Het idee misstaat niet.

Van Gogh heeft zelfs met een voormalige prostituee en relatie gehad en (in die tijd!) zelfs samengewoond. De kunstenaar wilde met haar trouwen, voor haar zorgen, beminnen en beschermen. Haar naam: Sien Hoornik.

In de nieuwe tentoonstelling Lichte zeden.  Prostitutie in de Franse kunst, 1850-1910 van het Van Gogh Museum duik je in de wereld van Franse vrouwen van lichte zeden.

Prostitutie werd in de Frankrijk vanaf het begin van de 19^e eeuw gelegaliseerd. Geregistreerde prostituees mochten vanaf het aansteken van de gaslantaarns (l’heure du gaz) naar buiten om te gaan werken. Maar ook vrouwen zonder een vergunning gingen de straat op met de kans om opgepakt te worden door de politie.

De tentoonstelling laat vier thema’s Onzekerheid en dubbelzinnigheid, Pracht en Praal van de courtisanes, In het bordeel: van afwachten tot verleiden, Uitspattingen in kleur en vorm zien.

De kleur rood staat wereldwijd  voor prostitutie (red-light districts). Dit schilderij In het Cafe d’ Harcourt  (van Henri Evenepoel) laat dit duidelijk zien.

Foto: Van Gogh Museum

De aanleiding van de tentoonstelling is het schilderij Vrouw op de Champs- Élysées van Louis Anquetin.

Het licht van de gaslantaarns schijnt op het gezicht van de chic geklede dame. Als je heel goed kijkt zie je rechts een man naast haar staan. Hij kijkt naar haar.

Het is niet helemaal duidelijk of de vrouw nu een prostituee is of niet. Kunstenaars in die tijd waren over het onderwerp niet openlijk maar verwerkten als het waren geheime boodschappen in hun schilderijen zoals kleuren, houdingen, blikken of de interactie tussen twee mensen.

Madame de Loynes – Eugène Amaury Duval

Het is best een gek idee dat je naar schilderijen kijkt waarop courtisanes staan afgebeeld.

Het zijn bijna allemaal deftige of juist zedige vrouwen die je doordringend aankijken. Die onderzoekende (ergens strakke stoute) blik hebben ze bijna allemaal op de schilderijen. In het dagelijks leven was het onderscheid tussen een prostituee en een beschaafde vrouw ook niet altijd even duidelijk.

Van Gogh schilderde Kop van een prostituee (1885) in Antwerpen.

De vrouw is nauwelijks opgemaakt en haar zit los. Los haar in die tijd was not done.  Van Gogh vond haar “verdomd mooi”.

Een ander schilderij wat ik erg mooi vind is In het cafe: Agostina Segatori in le Tambourin (1887).

Agostina was een geliefde van Van Gogh. Ze was geen prostituee maar een moderne vrouw. In die tijd kwam dat op hetzelfde neer.

Van Gogh sprak met zijn vriend en kunstenaar Emile Bernard over prostituees en zijn bezoekjes aan hen. Net als Van Gogh had Bernard medelijden voor arme prostituees.

Bernard maakte in 1888 een serie over bordeelscènes en stuurde die naar Van Gogh.  Zoals je ziet is de tekening fel gekleurd. Bernard maakte het va waterverf en schreef hij “Voor mijn vriend Vincent, deze dwaze schets”.

Lichte zeden. Prostitutie in de Franse kunst, 1850-1910 is een tentoonstelling met een wel heel bijzonder onderwerp; het oudste beroep ter wereld.

De tentoonstelling is een grote ontdekkingsreis in de wereld van meisjes van plezier. Met name de schilderijen met dubbelzinnigheid zijn niet alleen erg mooi maar ook erg interessant.

Een van de schilderijen is De boetvaardige Magdalene van Baudry. Daarop staat Blanche d’Antigny, een bekende courtisane . Op het schilderij staat ze afgebeeld als Magdalena, de prostituee uit de Bijbel die later een trouwe volgelinge van Jezus wordt.  Hoe bedoel je dubbelzinnig?

Op de eerste verdieping vind je kleurrijke schilderijen die je kunt gaan bewonderen waaronder die van Edgar Degas, Pablo Picasso (links), Edvard Munch (rechts) en natuurlijk Van Gogh.

Daarnaast kun je er ook veel objecten bekijken waaronder het praalbed met een schildering van Leda en de zwaan en een zweep  (uit 1885!) van de bekende courtisane Madame Valtesse de Bigne.  Er zijn zelfs visitekaarten van prostituees te zien.

Foto: Van Gogh Museum

Lichte zeden.  Prostitutie in de Franse kunst, 1850-1910 is te zien tot en met 19 juni te zien.

Voor meer informatie kiek hier!

Duik in de wereld van beeldende dubbelzinnige kunst. Duik in de wereld van de Prostitutie in de Franse kunst. Vergeet niet om Studie voor Liggend Naakt van Van Gogh te bekijken.  Die hangt op de eerste verdieping! Ook is het schilderij Portret van Julia Tahl te zien. Mooi Mooi Mooi is ie! Er is zelfs een campagne voor de tentoonstelling gemaakt. Even googlen of kijk op twitter is een must!

Fijne avond!

Liefs,

Sandra