De vaste collectie van het Kunst Museum Den Haag

mondriaan gemeentemuseum

Mondrian to Dutch Design – 100 jaar Stijl

Als kunstkieker kon ik niets anders bedenken dan dat mijn eerste review van dit jaar over de permanente tentoonstelling van het Gemeentemuseum Den Haag zou gaan.

Dit jaar viert het Gemeentemuseum dat honderd jaar geleden de kunstbeweging De Stijl is opgericht. De Stijl is een van Nederlands voornaamste bijdrage aan de internationale kunstwereld. Het museum heeft een collectie van 300 kunstwerken uit alle fases van Mondriaans repertoire.

Rood Geel Blauw

De Stijl was in die tijd een vorm van nieuwe kunst . Alle kunstwerken moesten  abstract, asymmetrisch en in primaire kleuren gemaakt worden.  Deze “beeldtaal” zijn tot op heden te vinden in architectuur, meubels, grafische vormgeving, gebruiksartikelen en het is  zelfs  een inspiratiebron voor mode geworden. In mijn studiekamer heb ik het schilderij Compositie II in Red, Blue and Yellow hangen en ook mijn visitekaartjes zijn a la Mondriaan.

Mondriaan in kleding

Yves Saint-Laurent lanceert de Mondrian Dress in 1965. Ook andere ontwerpers raken hierdoor geïnspireerd. Het uitgangspunt hierbij is niet een kunstwerk van Mondriaan maar alleen de “beeldelementen” van de primaire kleuren. De Nederlandse ontwerper Peter Rozemeijer (1947 -1987) ontwierp deze Mondriaan Jas.

Volgens mij zou Mondriaan erg blij zijn met deze kledingstukken. In 1931 schreef hij voor het huisblad van Modehuis Heim  in Parijs een  artikel over de relatie van kunst en mode. De golvende vormen van het lichaam moesten, volgens Mondriaan, niet geaccentueerd worden maar juist een contrast zijn met  de strakke lijnen en vlakken. Trouwens zowel de jurk als het jasje zou ik graag in mijn kledingkast willen hebben.

De Stijl laat zien dat kunst en het dagelijks leven naast elkaar kunnen staan en dat ze zelfs met elkaar kunnen verenigen.

“Vandaag gaan we op kunstkiek-reis en volgen wij de stappen van Mondriaan. Ik kan alvast verklappen dat zijn vroegere werken absoluut niet vergelijken met zijn latere abstracte werken. Zullen we De Stijl verder verkennen door middel van zijn schilderijen?”

What you see is what you get

Piet Mondriaan is met name beroemd geworden door primaire kleuren en rechte (zwarte) lijnen. Zijn vroegere werk is heel andere koek. Ze vooral realistisch. Deze olieverfschilderijen zijn gemaakt rond de periode van 1907. Wat Mondriaan zag, schilderde hij exact na.

Langzaamaan veranderen de herkenbare landschappen in golvende lijnen. Wat denk je dat er op dit schilderij staat afgebeeld?

Op Compositie Bomen staan zoals de naam  (1912) al aangeeft “bomen”(1910).

Wat vind je van het schilderij  Zeegezicht (1909)? De gele kleur zou zonlicht kunnen zijn of de stroming van de golven?

Bij het schilderij boerderij bij Duivendrecht (1916) is de weerspiegeling mooi weergegeven. Een beetje apart ook. Foto: Wikimedia

Het Atelier van Mondriaan

In mijn review over het Parijse atelier van Mondriaan (dat te zien is in het Mondriaanhuis) kun je meer lezen over de kunstenaar en het schilderij Victory Boogie Woogie.

De eerste ateliers van Mondriaan zijn traditioneel.

Op de foto zie je het atelier in de Sarphatistraat in Amsterdam. Rond 1910 verandert dat. Mondriaan schildert de muren van zijn atelier wit en de vloer zwart. Alle overbodige spullen doet hij de deur uit.  In Parijs, wordt zijn atelier meer en meer Mondrian. Kunst en interieur komen letterlijk samen. Zijn leef en werkruimte worden eén.

In New York (foto rechts) gaat hij zelfs nog een stap verder. Mondriaan neemt de ritme van jazz en de boogie woogie over in zijn atelier. Elke dag verandert hij de kleurschakeringen aan de wanden. De kunstenaar voelt zich letterlijk eén worden met zijn werk. In Amerika voelt Mondriaan zich gelukkig.

Mondrian

Het moet in het jaar 2012 geweest zijn toen ik pas voor het eerst merkte dat de schilderijen van Mondriaan steeds anders gesigneerd waren. Sommige kunstwerken werden als Mondriaan en de andere als Mondrian gesigneerd. Op sommige staat “PM”.

In 1912 vertrekt de kunstenaar naar Parijs en begint  zijn werk voortaan te signeren met Mondrian. Als argument gaf hij aan dat zijn naam dan makkelijker  uit te spreken was voor de Fransen. Daarnaast wilde hij ook niet verbonden worden met zijn oom Frits Mondriaan, die amateurschilder was. Ook maakt de kunstenaar voor het eerst kennis met het kubisme en gaf hij zijn werken titels die begonnen met Composition.

De vaste collectie staat niet alleen in het teken van Mondriaan.

In de vaste collectie zijn er ook kunstwerken van andere Stijl-kunstenaars te zien zoals Bart van der Leck en de stoel van Gerrit Rietveld.

De mustsee is toch wel het schilderij  De Victory Boogie Woogie (1944). Daarnaast heb ik nog een favoriet.

De drieluik De Evolutie (1911). Ik ben verliefd op de kleuren ervan!

Handige weetjes

In het Gemeentemuseum is een museumkaart geldig en jongeren tot 18 jaar hebben gratis toegang. Verder is het  museum is toegankelijk voor minder validen, ook zijn er aantal beperkte rolstoelen beschikbaar.

Voor meer informatie kiek hier!

de stijl waanders en de kunst

Meer weten over De Stijl?

Uitgeverij  Waanders & de Kunst heeft een erg mooi boek uitgegeven; De stijl, 100 jaar Inspiratie. Het boek gaat honderd jaar terug in de tijd en neemt je mee weer terug naar het heden. Het hoofdstuk “Beelding toegepast op andere kunsten” is mijn favoriet. Dit hoofdstuk was een eyeopener.  Het blijkt dat Mondriaan zo ver wilde gaan met De Stijl dat hij zelfs een nieuwe vorm van “klankbeelden wilde.

Muziek in de vorm van De Stijl. Mmh, hoe zou dat klinken. Ik denk meteen aan jazz.  Misschien is het daarom dat hij zo van deze muziek hield? In het boek zijn veel kunstwerken te bekijken. Ze laten zien hoe de “beeldentaal” tot stand is gekomen en nog steeds van grote waarde heeft .

Heb jij de tentoonstelling Mondriaan & de Stijl weleens gezien? Wat vond je ervan?

Ik wens je een fijne avond,

Liefs,

Sandra

Sandra Singh

Hoi! Ik ben Sandra Singh een kunstliefhebber. In mijn vrije tijd bezoek ik het liefst een museum. Sinds 1 april 2014 schrijf ik mijn kunstbelevingen op. Mijn blog zie ik als mijn kunstdagboek. Dank dat je mij leest! Liefs,

3 reacties

  1. en voor de automobilist onder de bezoekers van het Gemeentemuseum, anders dan je zou verwachten kun je gratis parkeren overdag en vragen de parkeermeters alleen ’s avonds geld.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.