Vanochtend heb ik gekeken naar een schilderij dat 5.2 miljoen euro waard is.
Vorig jaar kocht het Rijksmuseum het schilderij “Hollands meisje aan het ontbijt” van Jean- Etienne Liotard op een veiling in London. Volgens directeur Taco Dibbits is dit schilderij “het melkmeisje van de 18e eeuw” omdat het dezelfde kenmerken heeft als een 17e eeuws genrestuk.
“Wat zijn die kenmerken dan?” hoor ik je stilletjes denken. Op het schilderij is een alledaags ritueel te zien in een intieme setting. Het schilderij heeft net als Vermeer een sobere kleurstelling. De stofuitdrukking staat op de voorgrond en er is een kerkinterieur (op een schilderij te zien) op de achtergrond.
Vanaf vandaag kun je het “Hollands Meisje aan het ontbijt” zien in de eregalerij van het museum pal naast de andere Vermeer’s.
Laten we snel gaan kieken naar het meisje
De rondreizende pastelschilder Liotard (Geneve, 1702 – 1789) maakte het schilderij tijdens een lang verblijf in Nederland rond 1756. Het schilderij is dus uniek, omdat de kunstenaar zelden olieverfschilderijen en genrestukken maakte. De kunstenaar trouwde met de Amsterdamse Marie Fargues.
Het is een klein schilderijtje
De afmeting is maar liefst 46.8 x 39 centimeter. Het viel mij meteen op dat het schilderij in een hele goede conditie is. Mijn vraag aan Dibbits was dan ook hoe de staat van het schilderij was toen het Rijksmuseum haar kocht.
De staat van het schilderij was zoals die nu is. Het is alleen maar schoongemaakt met speeksel. Ja, je leest het goed. Een olieverfschilderij is erg gevoelig en om de glans (en mooiheid) weer terug te halen heb je alleen spuug nodig.
Hoewel het een kleine schilderij is valt er erg veel te zien.
Als eerst wat je ziet is een meisje dat koffie gaat drinken. Naarmate je langer kijkt naar het schilderij dan valt op dat haar jurk uit verschillende stoffen (kleuren) bestaat, het blauwe laktafeltje aan de rand is versleten en dat de steentjes schitteren op de gesp van haar schoen.
Nog meer details
Het tapijt. Die is net echt, zulke rieten tapijten zie je nog wel eens in een huiskamer. Als ik nog langer kijk naar het schilderij dan valt mij een sleutelgat op in de lade van de kast. Die kast is trouwens ook prachtig geschilderd.
De laatste dingen die mij opvallen zijn de lichtinvallen op het servies en op het schilderij op de achtergrond. Haar handen en haar gezichtsuitdrukking zijn prachtig. Ik kan alleen maar zeggen dat Liotard dit schilderij machtig mooi heeft geschilderd.
Een top aankoop van het Rijksmuseum
Langzamerhand begint bij mij ook het besef te komen dat dit schilderij een super aankoop is van het Rijksmuseum. Hoe langer ik er naar kijk, hoe mooier ik het schilderij ga vinden. Wat mij opviel is dat alle genodigden vandaag langer dan normaal naar een schilderij hebben gekeken en ook alleen maar over eén schilderij hebben gepraat. Als museumblogger werd ik hier alleen maar blij van! Door mij blog hoop dat mensen meer en echt kijken naar een kunstwerk.
Meer Liotards in het Rijksmuseum
Het schilderij wordt nu getoond in een tijdelijke opstelling. Vanaf 21 maart aanstaande wordt het schilderij met de andere werken van Liotard verenigd in zaal 1.9 van de 18de eeuw. Het Rijksmuseum heeft 22 pastels in haar collectie waarvan er 8 te zien zijn.
De collectie, bestaande uit persoonlijke schilderijen, komt rechtstreeks van de erfgenamen van de kunstenaar. Sinds 1885 heeft het Rijksmuseum ze in bezit.
Uit de 8 getoonde kunstwerken van Liotard laat ik je er 3 van dichtbij zien.
Het schilderij Lezend Meisje doet mij meteen denken aan de versie van Vermeer. Het meisje op het schilderij is Liotards nichtje Marianne Lavergne (1746). Ze draagt hier plattelandskleding uit de omgeving van Lyon. Als je goed kijkt zie je rechts in het midden de signatuur van de kunstenaar.
Het schilderij rechts is een portret van graaf Francesco Algarotti (1745). Hij kwam uit Venetië en was letterkundige aan het hof van koning Frederik de Grote. Dit schilderij is pure geschiedenis als je naar de pruik kijkt. Prachtig!
Het laatste wat ik je nog wil laten zien is het schilderij “Uitzicht op de Mont Blanc vanuit het atelier van de kunstenaar” (1746) is eigenlijk een zelfportret heb ik mij laten vertellen.
Links op de voorgrond staat Liotard zelf, met een penseel in zijn hand. Het schilderij oogt modern vind je niet?
Mijn allereerste museumbezoek van dit jaar is nu een van mijn mooiste museumbelevingen ooit
Nog voordat het Rijksmuseum open was mocht ik vandaag aanwezig zijn bij een kleine perspreview. In het “altijd gevuld met geluid” museum was het er om half negen in de ochtend muisstil. Ik heb nog nooit zo een grote leegte en tegelijkertijd zoveel ruimte gezien in de Eregalerij.
Ook mocht ik met toestemming en een beveiliger vandaag, helemaal alleen, naar de Nachtwacht van Rembrandt kijken. Ik ben er nog steeds beduusd van.
Ga jij het “Hollands Meisje aan de ontbijttafel” bezoeken? Zo ja, laat mij het dan even weten. Ik ben namelijk benieuwd wat jij van het schilderij vindt?
Voor meer informatie kijk op: Rjiksmuseum.nl
Liefs,
Sandra
