De komende periode zijn een aantal tentoonstellingszalen in het Stedelijk Museum bezaaid met voornamelijk zwart-wit foto’s van Ed van der Elsken.
Van der Elsken (1925 – 1990) is een van de grootste Nederlandse fotografen en documentaire makers van de 20ste eeuw. Hij wordt ook gezien als de straatfotograaf die in steden als Parijs, Amsterdam, Hong Kong, en Tokio op zoek ging naar zelfverzekerde mensen, mooie meisjes en eigenzinnige jonge mensen.
Morgen opent de tentoonstelling Ed van der Elsken – De Verliefde Camera. Het is de derde tentoonstelling die het museum organiseert.
De expositie begint, in kleine donkere intieme zalen.
In deze zalen zie je hoe de fotoboeken tot stand zijn gekomen aan de hand van contactvellen en schetsen. Daarna waan je je in grote ruimtes waar je kunt kijken naar meer dan 200 foto’s, filmfragmenten en diaprojecties.
In 1956 maakte Van der Elske zijn eerste fotoboek Saint Germain des Prés waarmee hij wereldberoemd werd.
Het is een fotoroman waarin een groep jongeren doelloos rondhangen in het naoorlogse Parijs.
Het blad Vrij Nederland schreef het volgende erover “Weinige boeken hebben de laatste weken zoveel bijna uitzinnige bewondering en felle afkeer opgewekt als dit fotoboek-met-een-verhaaltje van de jonge fotograaf Ed van der Elsken”.
Na dit boek, volgden meer dan twintig fotoboeken.
Een van de fotoboeken is Sweet Life die in 1966 uitgebracht is. In het boek staan foto’s van zijn reizen (in de periode van 1959 – 1960) naar Senegal, Sierra Leone, Zuid-Afrika, Maleisië, Singapore, Filipijnen, Hong Kong, Japan, Mexico en de Verenigde Staten. De titel van het boek is afkomstig van een passagiersschip dat Van der Elsken op de Filippijnen fotografeerde.
Naar aanleiding van zijn fotoboek schreef hij de directeur van het Stedelijk Museum een brief waarin hij “verdomd graag onderstreept en begeleid een schitterende fototentoonstelling zou willen zien”.
In 1966 organiseerde het Stedelijk Museum zijn eerste solotentoonstelling Hee….zie je dat?
Om de tentoonstelling destijds binnen te gaan moesten bezoekers over een grote beeld van een naakte vrouw heen stappen. De entreevloer was volledig beplakt met foto’s. Jammer dat die museumbeleving aan mij voorbij is gegaan.
Vanaf 1959 richt de Van der Elsken zich meer en meer op film.
Tijdens zijn reizen maakte hij al reisverslagen voor de Nederlandse televisie.Er zijn helaas geen opnames meer van want die zijn verloren gegaan. Ik zou ze wel willen zien en vergelijken met de reisprogramma’s op tv.
Voor een van korte films (eigenlijk documentaires) filmt hij kunstenaar en vriend Karel Appel.
De film duurt maar een paar minuten maar het zegt zoveel. Ik heb het filmpje vijf keer gezien omdat ik maar geen genoeg kon krijgen van de beelden. Appel die met zeer krachtige verfstreken over het doek gaat en een kort dansje doet.
In 1962 maakte hij ook een film op uitnodiging van de directeur van het Stedelijk Museum de film Dylaby. Dit filmpje is tot 5 maart aanstaande te zien in de Tinquely tentoonstelling.
Een helaas! De meeste foto’s in de tentoonstelling zijn zwart-wit.
Ik kon ze om die reden niet goed (lees: mooi) fotograferen. Na een aantal pogingen had ik het wel voor gezien. Ik ben de kiekjes gaan bekieken in plaats van kiekjes schieten!
Als Amsterdamse kan ik niet anders zeggen dan dat de zaal met fotos’s van de stad Amsterdam de allermooiste foto’s heeft.
Als museumblogger vond ik bovenstaande foto ook errrug leuheuuk!
Wat vond ik van de tentoonstelling?
De tentoonstelling is geweldig! Amsterdam heeft er eindelijk weer een must see in town! Van der Elsken legde in heel zijn leven de stad vast op foto’s en films.
De foto’s zijn stuk voor stuk prachtig. Ondanks dat het gedateerde foto’s zijn, is de kwaliteit van de foto’s goed behouden gebleven. Het mooie aan de foto’s vind ik dat ze allemaal krachtig zijn en een verhaal hebben.
Aan de foto’s is goed te zien dat Van der Elsken hield van fotograferen.
Conservator Visser zei tijdens de preview dat de fotograaf mensen wilde dwingen om te kijken. Om echt te kijken.
Als jij naar de tentoonstelling gaat, ga dan ook echt kijken. Op elke foto is er steeds weer opnieuw iets te zien. Mijn advies: Waan je terug in de tijd en kijk. Kijk naar de foto’s en films. Kijk naar de mensen op de foto’s. Als het kan… doe dan nog een ronde!
De tentoonstelling Ed van der Elsken – De verliefde camera is te zien tot en met 21 mei 2017. Voor meer informatie: Stedelijk Museum
Slaap lekker voor straks.
Ga jij naar de tentoonstelling? Ken jij zijn fotoboeken?
Liefs,
Sandra
