In het Gemeentemuseum in Den Haag is er de komende periode niet veel kleurvariatie te vinden.
De kleurcombinatie van rood, geel en blauw staan centraal in het feestjaar Mondriaan tot Dutch Design. 100 jaar de Stijl. Het museum heeft werelds grootste Stijl-collectie en toont dat in vier tentoonstellingen dit jaar.
De tentoonstelling Piet Mondriaan en Bart van der Leck. De uitvinding van een nieuwe kunst is de eerste van de reeks. De expositie gaat over de ontstaansgeschiedenis van een nieuwe kunst die de wereld voorgoed heeft veranderd.
In april 1916 leren Mondriaan en Van der Leck elkaar kennen in Laren.
Mondriaan blijft in de stad omdat de Eerste Wereldoorlog uitbreekt en hij niet meer terug kan naar Parijs. Van der Leck verhuist met zijn gezin naar Laren. Beide kunstenaars gebruiken geometrische vormen, vlakken en eenvoudige kleuren.
Ze herkennen zichzelf in de ander en worden vrienden. Mondriaan is onder de indruk door het kleurgebruik van Van der Leck . Mondriaan was destijds al bezig om zijn landschappen te abstraheren. Zoals op dit schilderij Zee na Zonsondergang (1909).
Van der Leck vind de zoektocht naar abstractie van Mondriaan inspirerend en imiteert Mondriaan door zijn doeken ook “composities” te noemen. Zowel Van der Leck als Mondriaan zijn overtuigd dat er een nieuwe kunst voor een moderne tijd moet komen.
Helaas is hun vriendschap niet gemaakt voor een duur van eén leven.
Ze zijn voor korte duur vrienden om alleen maar het inhoudelijk fundament van De Stijl te laten ontstaan.
Het blijkt dat ze ieder op hun eigen manier denken over abstractie. Mondriaan vind deze in het kubisme terwijl Van der Leck een manier gebruikt die hij doorbeelding noemt. Van der Leck begint eerst met een schets van een situatie uit de werkelijkheid en brengt deze stap voor stap naar geometrische vormen.
In de zomer van 1919 houdt het contact tussen de twee kunstenaars op als Mondriaan terugkeert naar Parijs. Laten we naar de tentoonstelling gaan. Laten we gaan kieken.
De zaal met de ovale composities van Mondriaan vind ik het mooist.
Ze zijn tijdloos. De horizontale en verticale streepjes lijken soms uit hun compositie te stappen. Als ik de zaal zonder kleur verlaat voel ik mij sereen. Dat is wat kunst met je kan doen, een gevoel van ontspannenheid geven. Op de foto zie je Compositie 10 uit 1915. Wat voel jij bij dit werk?
De composities met zachte pastelkleuren van Mondriaan inmiddels mijn favoriet.
Ik vind ze eigenlijk mooier dan de rood, geel en blauwe composities. De compositie no 3 (1917) en de dambord-compositie no 9 ogen meer feminine.
Misschien maakte Mondriaan wel verschil in een vrouwelijke en mannelijke versies van zijn composities?
In de tentoonstelling is de stijl van Van der Leck goed te herkennen.
Zijn stijl is wat verfijnder en liefelijker. Maar dat komt misschien omdat hij niet all the way abstract gaat. De drieluik compositie no 4 (1917) en Jenny (1920) zijn mijn favoriet.
Toen ik het schilderij Jenny zag deed het mij heel erg denken aan Heny Valk’s Portret Rie Batenburg.
Als laatst laat ik je een aantal schilderijen zien.
Op dit Zelfportret (1918) van Mondriaan vallen meteen twee dingen op.
Zijn strenge blik en de achtergrond met kleine grijze kleurvakken en een groot roodbruin vlak.
Van der Leck laat in het schilderij Afscheid (1913) zien dat er vierkanten-hoofden- handen en schouders alsnog beweging kunnen uitstralen.
Het schilderij Peinture VII (1912) van Jan Deene doet mij denken aan een oogschaduw palet. Het oogt zo zacht en ik moest mijzelf beheersen om het schilderij niet aan te raken. Abstract Stilleven (1917) van A.J. Grootens is een plaatje om naar te kijken .
De Stijl 100 jaar.
In 1917 waren de kunstwerken van beide heren zeker nieuwerwets te noemen als je ze vergeleek met een gewone stillevens en landschappen.
Anno 2017 ogen de kunstwerken nog steeds modern en zijn soms ook nog niet te begrijpen. Na honderd jaar is De Stijl nog steeds zeer geliefd. Overal is er wel iets van De Stijl te herkennen als je kijkt naar grafische vormgeving en zelfs in de mode.
Van mij krijgen beide heren een dikke tien!
Mondriaan en Van der Leck, zijn in mijn ogen, geslaagd om moderne kunst te maken die voor altijd modern blijft!
De tentoonstelling Piet Mondriaan en Bart van der Leck. De uitvinding van een nieuwe kunst is te zien tot en met 21 mei 2017.
Voor meer informatie kiek hier!
Ga jij naar de tentoonstelling? Of ben je al geweest? Wat vond je ervan?
De tentoonstelling loopt tot en met 21 mei aanstaande. Voor meer informatie kijk op de site van het Gemeentemuseum.
Fijne avond,
Liefs,
Sandra
Wat prachtig die pastelkleuren !
Hele mooie werken laat je zien. Als ik voor 21 mei in de buurt ben dan ga ik zeer zeker kijken.
Groetjes, Jeanine.
Ja he! Veel mooier dan de latere werken vind ik. Dank weer voor jouw reactie?.