In het Koninklijk Paleis Amsterdam kun je naar de tentoonstelling Dynastie -Portretten van Oranje – Nassau.
Een aantal dagen per jaar ben ik daar te vinden met dochterlief. Mijn prinsesje vindt het Paleis prachtig en voelt zich erg thuis. In de gangen huppelt ze daar rond. Ikzelf vind het Paleis rustgevend, waarschijnlijk komt het door de inrichting en al het marmer.
De voorouders van Koning Willem Alexander volgen je overal met hun ogen door het Koninklijk Paleis Amsterdam.
De geportretteerden lijken te fluisteren als je langs ze loopt. Als je nog beter luistert dan vertellen ze verhalen over staatsbezoeken en Koninklijke ontvangsten. Voor de tentoonstelling is met trots de familie- en kinderportretten uit de kast gehaald.
Ik vind ze lijken op Romantische Barokke ansichtkaarten. Heerlijk kitscherig! Ook de ruiter- en staatsieportretten worden vol trotst gepresenteerd.
Het zijn geen spontane kiekjes maar zorgvuldig uitgedachte voorstellingen vol symboliek staat er op een tekstbordje.
Tijdens het lezen van de tekst krijg ik een lach van oor tot oor. Het woord kiekjes krijgt iets meteen koninklijkst om zich heen.
De portretten die in de tentoonstelling te zien zijn, zijn onderdeel van de vaste inrichting van het Paleis.
Tot op heden vervullen ze nog steeds hun oorspronkelijke functie: ze laten de maatschappelijke positie van Huis Oranje- Nassau zien. Rijkdom, aanzien en macht zijn de terugkerende thema’s. De tentoonstelling begint met een portret van de Vader des Vaderlands oftewel Willem van Oranje. Hij wordt gezien als de stamvader van de Oranje dynastie. Op elfjarige leeftijd kreeg hij de titel Prins.
Het schilderij ernaast is het laatste geschilderde inhuldigingsportret van de koninklijke familie.
Hierna werden er nog alleen maar foto’s gemaakt. Op dit portret was Wilhelmina achttien jaar toen ze in 1898 werd ingehuldigd als koningin.
De Koninklijke familie had een vast hofschilder; Gerard van Honthorst.
De kunstenaar kreeg zelfs opdrachten uit het buitenland. Er werd gezegd dat zijn atelier letterlijk op een portrettenfabriek leek. De hofschilder had zelfs assistenten in dienst omdat hij de stroom aan opdrachten niet aankon.
Honthorst maakte een serie van 24 vrouwenportretten. Slechts twaalf portretten zijn bij elkaar gebleven. Ze zijn afkomstig uit Huis ten Bosch en zijn nog nooit eerder in het openbaar getoond.
Wie deze vrouwen zijn is lastig te zeggen omdat ze allemaal op dezelfde wijze zijn geportretteerd.
Het viel mij op dat alle portretten tussen 1633 en 1636 zijn gemaakt. Ik heb een aantal weken geleden een artikel gelezen over de tulpengekte die tussen 1634 en 1637 zou zijn geweest.
Een enkele tulp kostte in die tijd rond de 1000 gulden. Een smak geld voor een tulp die na een paar dagen verwelkt! Enkele dames houden een tulp vast.
Het schilderij Prinsen van Oranje en graven van Nassau te paard was een favoriet van Koningin Wilhelmina. Ze heeft zich ermee laten portretten vertelde de curator als vraag welk schilderij staat afgebeeld op het schilderij Prinses Wilhelmina na haar abdicatie.
Prinsen van Oranje en graven van Nassau te paard is gemaakt door Adrianen van der Venne en het Rijksmuseum heeft een soortgelijke versie van de kunstenaar in de vaste collectie.
Het schilderij Prinses Wilhelmina na haar abdicatie is gemaakt door Bob Bruijn en behoort tot de vaste collectie van het Stedelijk Museum Campen.
In 1898 maakte de fotograaf Heinrich Wilhelm Wollrabe de eerste staatsie foto van Koningin Wilhelmina.
Sommige foto’s dienden achteraf als basis voor geschilderde portretten.
Na het zien van de tentoonstelling kijk je wel anders naar staatsieportretten.
Kijk eens naar deze staatsiefoto van onze koning.
De foto lijkt spontaan, bijna luchtig of niet? Maar kiek eens verder. De kleur Oranje komt er in terug en de hond Skipper staat er niet zomaar op afgebeeld als huisdier. Een hond staat symbool voor trouw, waakzaamheid, beschermer en zelfs voor adel. Over de foto is goed nagedacht.
Dynastie, portretten van Oranje- Nassau tot en met 25 september aanstaande te zien.
Je duikt niet alleen in de geschiedenis in van de Oranjes maar ook in het algemeen. Je krijgt een indruk van hoe de bovenklasse er destijds uitzag. Ik vind het altijd een waar genoegen om in het verleden te duiken. Het schilderij van Portret van Maurits, Prins van Oranje is mijn favoriet. De rolkraag doet het em!
Wat ik ook opmerkelijk vond is dat kleine, afzonderlijke schilderijen op een groter doek weer terug te zien zijn. Mocht je naar de tentoonstelling gaan let er dan goed op!
Voor meer informatie Paleis op de Dam
Hoogachtend en fijne avond,
Sandra