“Ben jij al eens naar het Czaar Peterhuisje geweest” vroeg ik vorig jaar aan mijn grote zus (die al jaren in Zaandam woont).
Natuurlijk wist ik welk antwoord er zou komen, maar die 3 seconden stilte wachtte ik rustig af. “Nee nog nooit” zei ze.
En zo geschiedde dat wij op 16 juli 2019 richting het Czaar Peterhuisje, het oudst bewaarde houten woonhuis in de Zaanstreek én daarnaast de eerste lokale toeristische attractie van Zaandam liepen.
Die dag vertelde ik aan mijn zus, mijn nichtje en aan mijn kinderen dat Pjotr Aleksejevitsj Romanov, bekend als Peter de Grote, hier in 1697, acht dagen in het huisje verbleef. Hij kwam naar Zaandam kwam om het vak van scheepstimmerman te leren.
In deze blog vertel ik je alles wat ik weet over het Czaar Peterhuisje, net zoals ik vorig jaar vertelde aan mijn familie (want de curator was die dag niet aanwezig). Ga je mee kunstkieken?
Het huisje is omstreeks 1632 gebouwd. De eerste eigenaar was Pieter van Beeksteyn. Beeksteyn verkoopt het huisje in 1659 waarna het nog verschillende eigenaren krijgt. In 1688 wordt het huisje voor f 450, — verkocht aan Jan Janz Klein, een schoenmaker aan de Hogendijk.
We gaan weer terug naar 1697.
Het huisje wordt gehuurd door Gerrit Kist, een smid. Hij bewoont het voorhuis en maakt voor Peter de Grote, het achterhuis gereed. Dit huis bestaat uit twee kamers, twee ramen en betegelde haard en een kleine bedstee.
In 1789 valt voor het eerst de naam Czaar Peter nadat het huis werd beschreven als een huys staande en gelegen op het Crimp, genaamd het huisje van Czaar Peter.
Ik geef je 3 (én een halve) reden waarom je het Czaar Petershuisje echt een keer moet bezoeken;
1 – Volg de sporen van Monet
In 1871 verbleef Claude Monet vier maanden in Zaandam.
Mogelijk bezocht Monet het houten huisje als een toerist. Hij maakte een schets in het beroemde Groene Schetsboek waarin Monet zijn hele kunstenaarsleven werkte. Het boek bevat maar liefst 333 schetsen waaronder vele voorstudies van beroemde kunstwerken.
2 – Een must-see gezien de geschiedenis van de Romanov’s
Na de moord op de Russische tsarenfamilie doet de consul-generaal van Ruslan een beroep op de gemeente Zaandam om voorlopig het beheer van het huisje op zich te nemen. Pas in 1971 wordt dit officieel bekrachtigd. Sinds 2003 heeft het Zaans Museum het beheer overgenomen van de gemeente Zaanstad.
De portretten van Peter de Grote en Catharina I, die sinds 1847 te zien zijn in het Czaar Petershuisje zijn, gezien de geschiedenis van de Romanov’s ontzettend bijzonder.
Koningin Anna Paulowna kreeg deze cadeau van haar voorouders. Daarvoor had ze in 1818 het Czaar Peterhuisje als cadeau gekregen.
2,5 – Een huis in een huis !
Ik val in de herhaling: Het Czaar Peterhuisje is het oudst bewaarde houten woonhuis in de Zaanstreek én daarnaast de eerste lokale toeristische attractie van Zaandam.
Het is een beleving om in het Czaar Peterhuisje te lopen. Als je het huisje binnenstapt lijkt het net of je je op een groot schip waant. Als je goed kijkt zijn al mijn foto’s een beetje scheef.
Bovendien is het best grappig dat het huisje zich in een gebouw bevindt.
3 – Er zijn op de wereld maar drie houten huisjes: in Zaandam, Sint Petersburg, Moskou en in Talinn (Estland). De vierde in is een Moskou is een replica van het Czaar Peterhuisje.
Nu de musea weer open mogen op 1 juni aanstaande is het misschien nog belangrijker dat juist de kleinere musea worden bezocht. Vergeet een keer een blockbuster- tentoonstelling en wees toerist in jouw eigen stad! Dat vond mijn zus toen ook erg leuk (zie foto!).
Voor een indruk: zie hier een filmpje die ik maakte tijdens mijn bezoek aan het Czaar Peterhuisje:
Voor meer informatie kijk op: https: Czaar Peterhuisje
Fijne avond,
Liefs,
Sandra