Vermeer and the masters of genre painting

Dreams come true!

In de zomer van 2016 heb ik alle replica’s van Vermeer gezien in het  Vermeer Centrum Delft. Ik had nooit gedacht dat ik een half jaar later een aantal van zijn schilderijen in het echt zou zien. Ook had ik nooit durven dromen dat het Louvre mij zou uitnodigen voor de tentoonstelling Vermeer and the masters of genre painting en mij een “Good Visit!” zou wensen.

In Nederland hebben we in totaal  7 Vermeer’s.

Drie vind je in het Mauritshuis; Het meisje met de Parel, Diana en haar Nimfen en Stadsgezicht op Delft. Vier zijn in het bezit van het Rijksmuseum: Het Straatje, Het Melkmeisje, Brief lezende vrouw in het Blauw en de Liefdesbrief. De rest van Vemeer’s oevre  is te zien in musea in New York, London, Dresden, Frankfurt, Dublin, Parijs, Edingburgh en Braunschweig.

Zaterdag 25 februari jongstleden was de dag dat ik de tentoonstelling bezocht.

Rond 16.00 uur, met een wachttijd van 20 minuten, mocht ik naar binnen. Zonder pen en zonder fototoestel. Heel even baalde ik dat ik niet op de perspreview aanwezig kon zijn. Maar bij het zien van alle moois verdween mijn dip in blijdschap!

Zonder aantekeningen.

Dat is de voornaamste reden dat ik vandaag pas over de tentoonstelling schrijf. Ik had geen aantekeningen, geen foto’s en alleen maar mijn geheugen. Dit is de moeilijkste en lastigste verslag die ik ooit heb geschreven maar het is gelukt! In deze blogpost laat ik je een aantal schilderijen zien die je zelf, als ze terug zijn in Nederland, kunt gaan bekijken. Ook wil ik je vragen om bij het lezen goed op de jaartallen te letten.

De tentoonstelling begint met de schilderijen Vrouw met Weegschaal  (1664) van Pieter de Hooch en Vrouw met Weegschaal (rechts)(1664) van Johannes Vermeer. De toon is hiermee gezet. Vermeer’s schilderijen staan niet alleen in de spotlight in deze expo maar ook die van Gerard Dou, Gerard ter Borch, Frank van Mieris, Gabriel Metsu en Pieter de Hooch.

Later zal in de tentoonstelling blijken dat de kunstenaars goed op de hoogte waren van elkaars werk en dat ze zelfs veel afbeeldingen van elkaar overnamen. Kiek maar mee!

Het Melkmeisje van Vermeer is niet het  schilderij dat overgevlogen is vanuit Nederland.

Het Mauritshuis, Museum Boijmans van Beuningen en Museum de Lakenhal hebben ook meegewerkt aan deze expositie.

Ter Borch versus Vermeer

Gerard ter Borch schilderde zijn versie van de  Briefschrijfster (Mauritshuis) omstreeks 1655 – 1656 en Vermeer’s versie (links) dateert uit 1665 – 1667. Je ziet duidelijk welke veranderingen Vermeer heeft aangebracht in zijn versie.

Vrouw met Parelsnoer (1662 – 1665) van Vermeer is gebaseerd op het schilderij  Jonge vrouw met Parelsnoer van Gerard ter Borch (1650 – 1651).

Als je deze vier schilderijen zo bij elkaar ziet, dan zie je duidelijk de verschillen en de overeenkomsten.

Een van mijn lievelingsschilderijen van Vermeer is De Astronoom (1668).

Vooral de globe en de (dikke) kaften van de boeken op de kast vind ik fantastische weergegeven. De Astronoom van Gerrit Dou (Museum Lakenhal) was er al eerder namelijk in 1650. Met een vlam van de kaars word de globe verlicht. Welke vind jij het mooist? Of kun je net als ik niet kiezen.

Het ‘melkmeisje’ van Gerard Dou

Het Melkmeisje (1658 – 1659 Rijksmuseum) kennen we bijna allemaal. Gerard Dou  maakt in 1650 dit schilderij La Cuisiniere Hollandaise (1650 – Louvre) waar een vrouw water in een schaal schenkt. Ik vraag mij af waarom Vermeer voor melk als onderwerp heeft gekozen? In Frankrijk zijn ze erg dol op La laitiere!

Tijdens de tentoonstelling zijn deze twee schilderijen het meest bijgebleven.

Schrijvende Vrouw met dienstbode (1670 – Vermeer) en Brieflezende Vrouw (1664 – 1666) van Gabriel Metsu.

De gelaatsuitdrukkingen  van de vrouwen zijn bijna hetzelfde. De kleur van de  kleding van de dienstbodes lijken hetzelfde.  Het jasje van de vrouw op het schilderij van Metsu geeft mij rillingen. Het geel satijnen jasje komt namelijk nog vijf keer terug in de schilderijen van Vermeer.

Net als in de tentoonstelling eindig ik dit stuk met Allergorie op het Geloof van Vermeer.

Ik heb dit schilderij ooit eens op een ansichtkaart gezien. Een mede-museumbezoeker laat mij de appel waar een hap uit is genomen. “C’est la meme pomme de l’histoire d’Adam et Eve” zegt hij.

Wat vond ik van de tentoonstelling?

Ik vond het een heerlijke sfeervolle tentoonstelling waarin veel te bekijken valt. Het lijkt erop dat Vermeer niet altijd de eerste was die de afbeeldingen op zijn doek het leven gaf. De tentoonstelling laat de wederzijdse beïnvloeding van verschillende kunstenaars, zelfs vermenging en liefde voor elkaars werk goed zien.

De tentoonstelling was druk maar dat komt denk doordat de bezoekers (braaf) achter elkaar in een rij liepen om de schilderijen van dichtbij te bekijken. Ik liep naast de lange stoet en bekeek de kunstwerken vanaf de tweede rij, sjokkend en zwaar genietend. De drukte nam ik voor lief want zoveel Vermeer’s bijelkaar is een kadootje!

In de tentoonstelling Vermeer and the masters of genre painting is te zien tot en met 22 mei 2017. Voor meer informatie: Museum Louvre Parijs.

Musee Louvre. Merci pour l´invitation et l´hospitalite.  Aur revoir!

Fijne avond,

Liefs,

Sandra

N.B: De afbeeldingen zijn van Wikipedia.