Tentoonstelling: Goden van Eygpte in Rijksmuseum van Oudheden in Leiden
Te zien van 12 oktober 2018 tot en met 31 maart 2019
Als ik aan Egypte dan denk ik aan piramides, mummies en het veelgodendom.
Waar de Christenen, moslims en joden in één god geloven, geloven de Egyptenaren in verschillende goden. Bovendien lijken hun goden op dieren en zijn het personificaties van de natuur. Ik kan niet anders dan de link leggen met het Hindoeïsme waarmee ik ben opgegroeid.
De tentoonstelling Goden van Egypte gaat over de verhalen van verschillende goden. Verhalen over de schepping van de aarde, verhalen over de zon, de maan, de hemel en de aarde. Verhalen over de dood en het hiernamaals.
In deze blog vertel ik je het verhaal van Osiris aan de hand van objecten uit de expositie. Ga je mee kunstkieken?
De bovenstaande afbeelding staat op de zijkant van de mummiekist van de priester Amenhotep en stelt de schepping van hemel en aarde voor.
Wat zien we? De hemelgodin Noet (bezaaid met sterren) staat op handen en voeten gebogen, terwijl luchtgod Sjoe haar optilt. De groene personage is de god van de aarde Ceb. De kleur groen verwijst naar planten en bomen. Ceb en Noet zijn broer en zus en kregen vier kinderen Osiris, Seth, Isis en Nephthys.
Collectie en foto: Rijksmuseum van Ouden, Leiden.
Nu wil ik je vragen om Osiris voor de geest te halen?
Lukt het? Osiris is namelijk de enige god (farao) die ik meteen herken. Hij trouwde met zus Isis. Hij werd de eerste koning van het Oude Egypte.
Dit stukje papyrus komt uit een dodenboek. Hier zien je we een ander scheppingsverhaal. Osiris stelt hier Noet voor en daaronder ligt de aardgod Ceb. Als je goed kijkt zie je dat ze beide aan ‘masturbatie’ doen. De Egyptenaren hadden verschillende scheppingsverhalen.
Collectie British museum, London. Fotocredits: The Trustsees of the British Museum.
Nephtys (de zus en vrouw van Seth) vermomde zich vaak als Isis, om zo een kind te verwekken bij Osiris. Ze krijgen een zoon Anoebis. De zoon van de onderwereld.
Seth voelt zich verraden en vermoord zijn broer. Echter Isis wekt hem weer tot leven samen met Nephthys. Ze krijgen een zoon, Horus die zijn vader zal wreken. Wat een verhaal hé?
Foto’s: Rouwende Isis en Anoebis uit de collectie van het Roemer – und Pelizaeusmuseum, HIldesheim
Osiris was de heerser van het Dodenrijk en tevens opperrechter van de dood.
De dode kwam bij de troon (in de hal van de twee waarheden) van Osiris waar zijn hart werd gewogen tegen de veer van de waarheid. Bleek de hart lichter te zijn dan de veer dan mocht de dode het hiernamaals betreden. Was het hart zwaarder dan de veer, door de vele zonden dan werd het hart door een monster Ammoet opgegeten.
Foto’s: Fragment uit de Dodenboek van Tajoehryt – RMO Leiden en Ammoet – Musée de Louvre, Parijs.
Anoebis uit het Roemerund Pelizaeusmuseum, Hildesheim.
Mijn favorieten uit de tentoonstelling Goden van Egypte zijn: God Bes en de votiefvoet voor Serapis
Van god Bes had ik nog nooit gehoord. Deze schattige dwerggod met leeuwenoren en manen beschermt vrouwen en kinderen.
Alexander de Grote stichtte in 331 een nieuwe havenstad Alexandrië, voor Egypte. Bij de nieuwe stad moest er ook een nieuwe god met een Grieks uiterlijk komen: Serapis. Serapis brengt de Griekse en Egyptische cultuur samen en werd geëerd door een stenen beeld van één voet. De slangen op deze voet geven Serapis en Isis weer. Beide objecten komen uit de collectie van Museo Egizio in Turijn.
Wat vond ik van de tentoonstelling?
Op het eerste gezicht zou je denken dat de beelden, papyrus, sieraden en gebruiksvoorwerpen niet heel bijzonder zijn. Maar dat zijn ze juist wel! In de tentoonstelling zijn bijzondere topstukken te zien uit internationale museumcollecties. Zo heb ik voor het eerst Ammoet uit het Louvre kunnen bewonderen.
De must-do is de familierondleiding waarin je kriskras door de tentoonstelling gaat. De rondleiding is vanaf 6 jaar en duren een uur. Kijk voor meer informatie op: RMO.nl
De tentoonstelling is erg informatief. Na 55 minuten was mijn hoofd wel aardig vol en kon ik geen informatie meer opslaan. Maar misschien ligt dat wel aan mij. Reden te meer om de tentoonstelling nog een keer te bezoeken. Want mooi, dat is de tentoonstelling zeer zeker!
Tot slot het campagnebeeld van de tentoonstelling Goden van Egypte
Wat zien we? Een dubbelbeeld. Rechts zit de god Horus met een valkenkop. Naast hem zit de farao Horemheb. Het bijzondere aan dit beeldje is dat de farao en Horus dezelfde grootte hebben. Dat betekent dat de koning op aarde even machtig is als Horus, en dus zelf een god is.
Het beeld komt uit de collectie van het Kunsthistorisch Museum in Wenen. Het campagnebeeld is ontworpen door Studio Dumbar.
Ga jij naar de tentoonstelling Goden van Egypte? Of ben je al geweest?
Fijne zondag,
Liefs,
Sandra
NB: Zowel de tekst als de foto’s zijn eigendom van Kunstkieken.nl en met toestemming van het Rijksmuseum Oudheden in Leiden gepubliceerd. De afbeeldingen van deze blog mogen niet worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze
