Rembrandt & Saskia wéér even naast elkaar

Tentoonstelling Rembrandt & Saskia: Liefde in de Gouden Eeuw.
Te zien tot en met 17 maart 2018 in het Fries Museum in Leeuwarden.

Van het Fries Museum kreeg ik een e-mail met de vraag of ik de tentoonstelling zou komen bezoeken. Om eerlijk te zijn wilde ik de expositie bezoeken maar er niet over schrijven. Want wat zou ik nog kunnen schrijven over een tentoonstelling waar honderd anderen al over hebben geschreven?

Ik ga toch een poging wagen.

De tentoonstelling gaat over societyhuwelijken in de Gouden Eeuw en alle facetten die daarbij horen.

In zes zalen leer alles over liefde, hofmakerij en over huwelijksgebruiken die golden in die tijd en ben je toeschouwer van buitensporige bruiloften en één boerenbruiloft. Er is maar een schilderij ‘Boerenbruiloft’ van Jan Miense Molenaar te zien waarop we een ‘boerenbruiloft’ zien met veel gezelligheid, drank en muziek.

Het beroemdste Friese echtpaar ooit waren Rembrandt van Rijn en Saskia Uylenburgh (de eerste echtgenote van de kunstenaar), die aan de zijlijn van de expositie hun liefdesverhaal vertellen.

Laten we gaan kunstkieken? Ik laat in dit stuk alleen de Rembrandt-highlights zien.

Rembrandt & Saskia Friens Museum

Een zilveren hartje hangt bij binnenkomst te dansen maar eigenlijk gaat mijn blik meteen naar de portretten van Saskia en Rembrandt.

Het Zelfportret (1632) van Rembrandt van Rijn is sinds 1727 niet meer in Nederland geweest. Het klopt wat er allemaal overgeschreven is; Rembrandt kijkt je de toeschouwer aan met een zelfverzekerde blik. De ovale vorm was toen in de mode.

Over het portret van Saskia Uylenburgh (ca 1636) heeft men lang gedacht dat deze door Rembrandt geschilderd is. Waarschijnlijk omdat zijn handtekening erop staat. Echter blijkt het door zijn leerling Govert Flinck te zijn geschilderd.

Rembrandts andere handtekening ‘het spel met donker en licht‘ is duidelijk te zien op (al) deze portretten.

Saskia - Rembrandt

Wat je nu gaat lezen is romantisch te noemen. Ik ga je een romantisch-weetje vertellen over de schilderijen Zelfportret met helm (1634) en Saskia en profil in rijk gewaad (1633/1633-42).

In snap wel dat ze in Kassel (haar woonplaats in Duitsland) dol op haar zijn. Het schilderij is een beauty en alles lijkt net echt. Het allermooist vind ik de armbanden en de struisvogelveer. Die veer heeft Rembrandt na haar dood geschilderd, en is een verwijzing naar vergankelijkheid.

Een mooi weetje is dat beide portretten in dezelfde periode in één dezelfde ruimte, op een schildersezel hebben gestaan. Hoe romantisch is dit? Nu hangen en zijn ze weer tot en met 17 maart 2019 weer even bij elkaar.

Het schilderij, dat uiterst rechts hangt, heeft de naam “Portret, van een jonge man, waarschijnlijk Titus, de zoon van de artiest”(1663).

Laten we dit schilderij vergelijken met de ets “Titus, de zoon van de kunstenaar (1655)” die ook in de tentoonstelling te zien is. Zonder twijfel zeg ik hardop en op mijn allerluidst: Dit is Titus! Echt wel!  Wat denk jij?

Titus was ook kunstenaar, met zijn vader als leermeester, die hem opleidde in de teken- en schilderkunst. Helaas zijn er geen werken bekend van Titus. Ik hoop dat ze ooit een keer toch opduiken.

Aan het eind van de tentoonstelling hangt (bijna onopvallend) een een ets van Jan Six (1947).

Rembrandt en jan Six waren vrienden. Six helpt Rembrandt uit de brand als hij in ernstige geldnood komt te zitten. En nu komt het. Rembrandt verkoopt zijn dierbaarste en mooiste portret van zijn overleden echtgenoot: Saskia en profil in rijk gewaad. 

Wat vond ik van de tentoonstelling Saskia en Rembrandt?

In de tentoonstelling kwam ik volgende tekst tegen:”Een deftige bruiloft in deze tijd duurt soms weken en gaat gepaard met uitbundige feesten en eetpartijen. Kosten noch moeite worden gespaard en net als tegenwoordig worden deze dagen vastgelegd“.

Ik moest er enorm van glimlachen omdat ik niet anders ‘ken’ dan overdaad-bruiloften. Ik heb zoveel Indiase, Turkse en Arabische bruiloften gezien in mijn leven. Die blijken dus een tikkeltje Gouden -Eeuwse mentaliteit te hebben. De tentoonstelling is leerzaam en hier en daar zelfs grappig.

De opstelling van de schilderijen in sommige zalen is Gouden Eeuw’s.

Must do in de tentoonstelling: Geniet van de Rembrandts & de kijk-kaarten

Inderdaad. Geniet van de tentoonstelling vooral van de Rembrandts, van de verhalen, gebruiken, symbolen en pak de kijk-kaarten erbij!

Voordat ik het vergeet: het zilveren hartje! Ik wil je vragen om er goed naar te kijken.

Om liefde en trouw te ‘zweren’ gaven de liefdeskoppels elkaar gouden en zilveren huwelijkspenningen, trouwkistjes en huwelijksharten met daarop liefdesteksten.

Zoals je ziet is dit een doosje in een vorm van een hart en gemaakt van zilver. Er zitten kruislingse (liefdes)pijlen van Cupido in het hart. Het doosje kan alleen geopend worden als je die pijlen los schroeft. Soms zat er een extra presentje in zoals munten of een ring.

Ga jij naar de tentoonstelling Rembrandt & Saskia: Liefde in de Gouden Eeuw? Wat vind je van de Rembrandts?

Voor meer informatie kijk op: Fries Museum.nl

Liefs,
Sandra

NB: Zowel de tekst als de foto’s zijn eigendom van Kunstkieken.nl en met toestemming van het Fries Museum in Leeuwarden gepubliceerd. De afbeeldingen van deze blog mogen niet worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze

Sandra Singh

Hoi! Ik ben Sandra Singh een kunstliefhebber. In mijn vrije tijd bezoek ik het liefst een museum. Sinds 1 april 2014 schrijf ik mijn kunstbelevingen op. Mijn blog zie ik als mijn kunstdagboek. Dank dat je mij leest! Liefs,

4 reacties

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.