De geschiedenis van de fiets

Een Fietsmuseum.

Vorige week ben ik naar het Nationaal Fietsmuseum Velorama in Nijmegen geweest. In dit museum staat de geschiedenis van de fiets centraal.

Karl Freiherr Drais.

Ik wil graag altijd een gezicht bij de naam hebben, dus heb ik Drais opgezocht op Wikipedia. Karl Freiherr Drais is degene die de voorloper van de fiets, de loopfiets heeft bedacht. Dankzij hem wordt er wereldwijd gefietst. De constructie was simpel; een balk, twee wielen en een stuur op het voorwiel.

Drais heeft niet alleen de fiets bedacht maar ook de stoompan, de periscoop en de schrijfmachine komen uit zijn handen. De eerste fietsen dragen ook de naam van de bedenker: Draisine.

Speelgoed voor de elite.

Een fiets was vooral een speeltje van de vermogende elite die met de hand gemaakt door smeders, wagenbouwers en karrenmakers.Een fietsenmaker bestond toen nog niet.

Een kaarslantaarn werd al op de allereerste fiets gebruikt als verlichting. Het licht was niet bedoeld om de weg te verlichten maar om als fietser zichtbaar te zijn.

De geschiedenis van de fiets is immens.

Er zijn zoveel ontwikkelingen gedaan om de fiets zoals we hem nu kennen gedaan. Zo is er heel lang nagedacht over de rem. Langzamerhand verdwijnt de houten frame en maakt plaatst voor een metalen versie met een rubberen band. Verschillende versies doen hun intrede zoals de transportfiets, bakfiets sportfiets, ligfiets en de eerste vouwfiets die speciaal gemaakt was voor militairen.

 Fiets-weetjes.

Wist je dat er vroeger geen standaardmaat voor de fietsketting was? Als je een probleem had met je ketting moest je naar de maker ervan. Als je bijvoorbeeld een fiets had gekocht in Groningen en je woonde in Amsterdam, dan moest je terug naar Groningen.

De fiets was in eerst gemaakt voor de man en als vertierrijtuig voor de vrouw. Als vrouw kon je niet zomaar op een fiets stappen met een  lange rok. Rond 1893 verdwenen de lange rokken en kwam de broekrok “ Rational” op de markt.  De fietsvrijheid van de vrouw werd een feit.

Eigenlijk moet je gewoon zelf naar Velorama. Puur voor de kiek en de daaraan verbonden geschiedenis.

Dit zijn enkele hoogtepunten.

Hierboven zie je rijwielbelastingplaatjes.  Per jaar moest er drie gulden aan fietsbelasting betaald worden. Na betaling ervan kreeg je een rijwielplaatje dat bevestigd  werd  aan de fiets.Vanaf 1933 mochthet plaatje zichtbaar op de linkerborst dragen worden vanwege de toenemende diefstal. Sommige mensen konden de belasting niet betalen en kregen een plaatje met een gaatje of het woord kosteloos erop.

Koninklijke Fietsen

De fiets van Koningin Wilhelmina is in 1998 aangeboden door Prinses Margriet tijdens de heropening van het museum.

De Racefiets van IJzeren Willem

Wim van Est

Dit is de racefiets van Wim van Est waarmee hij op 17 juli 1951 in de Tour de France in een achtervolging een ravijn indook. Van Est maakte een val van zeventig meter. Door een snoer van fietsbanden werd van Est omhoog getakeld.

Deze fiets is geschonken door oud directeur van Gazelle, de heer Wim Breukink.

In een van mijn reviews ben je de naam van kunstenaar Henri Toulouse Lautrec al tegengekomen.

Naast dat hij kunstschilder was maakte hij een tal van affiches. Dit is een van de beroemdste uit de rijwielgeschiedenis en Lautrec maakte tijdens “chainmatches” (kettingracen) de schetsen voor dit affiche. Op dit affiche is de winnaar Constant Huret te zien. Hurret was een bekende wielrenner.

Als laatst wil ik je dit schilderij Course de vélocipèdes, le départ (Joseph Roux – 116 x 65,5 cm) laten zien.

Het verhaal op het doek speelt zich af in het plaatsje Cray in Frankrijk.

Het schijnt dat het er nog steeds hetzelfde uitziet als op het schilderij. Maar daar gaat het niet om. Waar het om gaat is dat op dit schilderij (uit 1869) te zien is dat er toen al beroepswielrenners waren. Dat is te zien aan de kleding van de wielrenners. Links zie je wielrenner die op een fiets met een heel groot voorwiel. Hoe groter het wiel hoe groter de snelheid van de fiets.

Er staan 69 personen afgebeeld op het schilderij.

 Restauratieafdeling.

 

Deze drie fietsen worden op dit moment gerestaureerd. Over een tijd wil ik weer een keer het museum bezoeken om te zien hoe ze zijn geworden.

Handige weetjes:

LEUK!  De posters aan de muren en de vitrines met oud speelgoed en verlichting.

Het museum is dagelijks geopend van 10.00 – 17.00 uur. Op zon- en feestdagen van 11.00 – 17.00 uur.  Op Eerste Kerstdag en Nieuwjaarsdag is het museum gesloten.

Helaas is een museumkaart er niet geldig. Jongeren tot 14 jaar betalen € 3,–. Volwassenen € 5,– en senioren € 4,–.

Het museum is voor minder valide beperkt toegankelijk.

Voor overige informatie kijk op Velorama

Ben jij wel eens naar het Velorama geweest?  Wat vond jij ervan?

Langs deze weg wil ik Cees van Wijk heel erg bedanken voor de rondleiding. Ik vond het een waargenoegen. Het ga u goed!

Liefs,

Sandra

Sandra Singh

Hoi! Ik ben Sandra Singh een kunstliefhebber. In mijn vrije tijd bezoek ik het liefst een museum. Sinds 1 april 2014 schrijf ik mijn kunstbelevingen op. Mijn blog zie ik als mijn kunstdagboek. Dank dat je mij leest! Liefs,

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.